Een van de dingen waarom Slovenië bekendstaat, zijn de vele en grote grotten. Het zijn er meer dan 13.000, ook al zijn ze lang niet allemaal toegankelijk voor publiek. Veel grotten bevinden zich in het karstgebied, waar in de zachte kalksteenbodem allerlei kloven, rotsformaties en dus ook grotten zijn ontstaan. Vaak hebben ondergrondse rivieren hele reeksen ondergrondse gangen en zalen uitgesleten. Van de 6000 grotten die bekend zijn in het gebied bij de Adriatische zee, zijn er nog maar 100 verkend. Daarvan zijn er ruim 20 toegankelijk voor publiek – een ideaal uitstapje op een hete dag, want de temperatuur schommelt er tussen de 8 en de 13 graden. De bekendste toeristische grotten zijn Škocjan, Križna, Vilenica en natuurlijk Postojna. Maar er zijn er dus meer. Welke ga jij bezoeken tijdens je vakantie in Slovenië?
- Download hier gratis mijn top 10 favoriete plekken in Slovenië
- Kijk voor je boekt op deze voordeelpagina met aanbiedingen, kortingen en gratis extra’s
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Slovenië
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Slovenië
- Lees hier over de mogelijke routes naar Slovenië
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Slovenië van verschillende reisorganisaties
Škocjanske Jame (de grotten van Škocjan)
Vraag aan een Sloveen welke grot je het beste kunt bezoeken tijdens een vakantie in Slovenië, en je krijgt waarschijnlijk deze naam te horen. Deze grot, die in de gemeente Divaca in de Klassieke Karst (Kras) ligt, wordt gezien als de mooiste grot van Slovenië en misschien zelfs van Europa. Hij staat dan ook op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Je vindt deze grot 35 kilometer van de veel toeristischere Postojna-grot.
De grotten van Škocjan zijn ontstaan door meerdere ondergrondse rivieren. De belangrijkste daarvan is de snelstromende Reka, die hier onder de grond verdwijnt en pas bij de Italiaanse kust (zo’n 40 kilometer verderop) weer boven komt. Tijdens die ondergrondse loop wordt de rivier aangevuld door regenwater, maar ook door andere ondergrondse rivieren. Er komt namelijk 70% meer water boven daar in Italië dan er hier bij Škocjan naar binnen stroomt. Dat is nogal een verschil!
Tijdens een rondwandeling met een gids daal je steeds dieper af in het grottenstelsel, waar het altijd 13 graden is. Neem dus, ook al is het nog zulk mooi zomerweer, wat warme kleren mee. En trek goede schoenen aan, want je moet best wat klimmen en dalen onderweg. Helaas mag je binnen geen foto’s of filmpjes maken.
Enorme ruimtes
Onder de grond kom je in verschillende grotten of zalen, waaronder de Grote Zaal (Velika Dvorana) van 120 meter lang met een hoogte van maximaal 30 meter. De grootste is de Martel-zaal: die is 308 meter lang, 89 meter breed en heeft een gemiddelde hoogte van 106 meter. Ik had nog nooit zo’n enorme ondergrondse ruimte gezien! Overal in de grot kom je stalactieten, stalagmieten en door water gevormde ‘steengordijnen’ tegen en in de Velika Dvorana staan zelfs steenreuzen van wel 15 meter hoog.
Dan is het tijd voor de Müllerzaal. Dit is de grootste grot van Europa: hij is meer dan 100 meter hoog! Via een 45 meter hoge brug (de Cerkvenikbrug) steek je hier de ondergrondse rivier over. Die ligt dan diep onder je, net als wat oude wandelpaden door de grot. Die zijn vervangen door een hogere route omdat het water hier heel snel kan stijgen. Dat is zie je ook aan het drijfhout dat op verschillende plekken langs het pad ligt.
Een bijzonder moment tijdens de rondleiding is het moment waarop je voor het eerst in de verte de rivier hoort. Doordat het geluid van de rivier in de grote, holle ruimtes wordt versterkt, klinkt dat behoorlijk donderend. Je hoort het extra goed als de gids even het licht uitdoet en je in een volledige duisternis staat.
En dan is dit alleen nog maar een deel van dit in totaal 6 kilometer lage grottenstelsel. Uiteindelijk, na een flink aantal traptreden, zie je weer daglicht en kom je uit in een verzakking in het kalksteenplateau: Velika Dolina. Daar kun je na een korte wandeling met een tandradbaan weer omhoog richting het beginpunt van je rondleiding.
Eenmaal weer boven de grond (of tijdens het wachten op je rondleiding) kun je het kleine museum tegenover de kassa bezoeken. Loop zeker ook even naar het uitkijkpunt (het is maar 200 meter lopen vanaf de kassa – volg de bordjes Razgledišče/Belvedere) voor het prachtige uitzicht over het Velika Dolina en de 17e-eeuwse St Kocjanije-kerk, waarvan de naam Škocjan is afgeleid. Als je nog meer zin hebt om te wandelen, is buiten ook nog een educatieve route uitgezet van zo’n 2 kilometer.
Križna Jama (de Križna-grot)
Goed, de grotten van Škocjan zijn dus indrukwekkend. Toch is mijn bezoek aan de Križna-grot in de Groene Karst me nog meer bijgebleven. Waarom? Een bezoek aan deze grot voelt avontuurlijker. Je rijdt ernaartoe over een smal weggetje in het bos en krijgt in het kleine gebouwtje bij de ingang een zaklantaarn en een paar kaplaarzen. De grot heeft verder geen verlichting en je loopt regelmatig door plassen, terwijl er ook nog plaatselijke ‘douches’ van boven komen. Warme kleren (eventueel iets met een capuchon) en een extra paar sokken voor in de laarzen moet je zelf meenemen: binnen is het maar 8 graden.
Lopend door het ‘droge’ gedeelte van de grot kom je van alles tegen. Deze grot staat op de vierde plaats ter wereld als het gaat om de hoeveelheid leven onder de grond en ik zag behalve vleermuizen ook wat spierwitte wormpjes die in deze kale omgeving kunnen leven. Toen realiseerde ik me eigenlijk pas hoe bijzonder dat is en dat je meestal geen wezens tegenkomt die echt in een grot leven en nooit naar buiten gaan.
Beren en holenberen
Waar de grond harder is dan de zachte kalksteen, hebben de holenberen die hier hun winterslaap hielden zichtbaar hun sporen nagelaten. Ze konden niets zien in de donkere grot, maar door hun neus achterna te gaan, liepen ze jaar in, jaar uit steeds precies dezelfde route. In een kleine vitrine zijn ook nog botten en schedels van gewone beren en de enorme holenberen te zien. Maar er zijn hier niet alleen resten van beren gevonden: in totaal zijn hier meer dan 40 diersoorten aangetroffen.
Verderop houdt het pad op. Als je het grottenstelsel verder wilt verkennen, moet je in een van de boten stappen. Tijdens een korte rondleiding ga je alleen het eerste ondergrondse meer op. Als alle zaklampen uitgaan en er alleen nog een lamp onder de boot brandt, kun je pas goed zien hoe helder het water hier is. En als dat licht dan ook nog uitgaat, merk je weer dat als het echt compleet donker is, je ogen nooit ‘wennen aan het donker’. Hier blijft het gewoon zwart voor je ogen, hoe hard je ook probeert iets te zien.
Achter dit meer liggen over een totale lengte van 8,5 meter nog 21 ondergrondse meren. Je kunt een gids reserveren om deze meren 4 of 7 uur lang mee te gaan verkennen. Houd er wel rekening mee dat de boot dan ook bij elke steenwal naar het volgende meer moet worden getild. Deze rondleidingen zijn heel kleinschalig: er is plek voor 4 personen per dag.
Ik hield het bij de korte tour en omdat de plek waar ik naar binnen was gekomen de enige droge ingang van de grot is, liep ik na het boottochtje via dezelfde route weer terug.
De grotten van Postojna
In de beroemde Postojna-grot in de Groene Karst ben ik zelf niet geweest. Deze grot heeft een gemiddelde jaartemperatuur van 10 graden en is het best toegankelijk van alle grotten in Slovenië. Je rijdt er in een grote groep met een treintje doorheen. Met een lengte van zo’n 21 kilometer is dit de langste grot in Slovenië en de enorme kamers, stalagmieten en stalactieten zijn erg indrukwekkend. De grotten van Postojna hebben onder andere een concerthal waarin wel 10.000 mensen passen. Je vindt bij deze grotten ook de Expo Cave Karst, een modern en interactief museum over het ontslaan van de poreuze kalksteenbodem van het karstgebergte.
In de buurt ligt het bekende Predjama-kasteel, het grootste grotkasteel ter wereld. Dat heb ik tot nu toe alleen nog maar van de buitenkant gezien.
Vilenica-grot
Een naam die ik de Slovenen zelf nog vaak hoorde noemen is Vilenica, een grot in de Klassieke Karst. Dit is de oudste toeristische grot in Europa (hij werd al in 1633 opgengesteld voor bezoekers). Oorspronkelijk was deze ook het populairst, tot hij werd ingehaald door de huidige toeristen-trekpleister Postojna. Je vindt hem in het uiterste westen van Slovenië, bij het dorpje Vilenica. Van de totale 1,3 km zijn de eerste 450 meter opengesteld voor toeristen. In deze grotten vindt elk jaar een internationaal literatuurfestival plaats.
Grotten van Kostanjevica
De grotten van Kostanjevica liggen onder de heuvels van Gorjanci, bij het plaatsje Kostanjevica. Van de totale lengte van meer dan 2 kilometer zijn de eerste 300 meter toegankelijk voor toeristen. De gemiddelde temperatuur is hier 12 graden en de paden zijn ook geschikt voor kleine kinderen en senioren.
Fietsen of kajakken door Podzemlje Pece
In de regio Koroška in het noorden van Slovenië vind je bij Mežica in de bergen van Peca een enorm ondergronds gangenstelsel van ruim 800 kilometer lang. Eigenlijk horen ze niet in dit rijtje thuis: het zijn oude mijngangen, geen grotten. Ooit werd hier zink en lood gewonnen, maar nu kun je er met een treintje of per mountainbike of kano doorheen.
Je fietst onder begeleiding van een gids zo’n 5 kilometer onder de grond. Het hoogteverschil bedraagt niet meer dan 15 meter.
Kies je voor kajakken, dan word je 3,5 km ver de schachten in gebracht en daal je via een trap af naar het eerste meer, waar de 3-persoonskajaks klaarliggen. Dan is het tijd voor een boottochtje zo’n 700 meter onder de grond.
Meer info over grotten in Slovenië vind je op de website van het Sloveense verkeersbureau.
Hier vind je de grotten op de kaart van Slovenië:
Je ziet de grotten die ik bezocht ook in deze video van mijn rondreis Slovenië.
Ik werd uitgenodigd om Slovenië te bezoeken voor Stralend Slovenië.
Deze website kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.