Proeven en eten in Slovenië: wijn, olijfolie, honing en meer

Slovenië is een prachtig land, maar er is nog een reden om ernaartoe te gaan: de Sloveense keuken! Tijdens mijn rondreis door Slovenië was elke maaltijd een feestje en genoot ik ook nog eens van meerdere proeverijen. Ik kwam dus wel wat zwaarder maar met een hele grote glimlach op mijn gezicht thuis. Nu heb ik alles op een rijtje gezet zodat jij deze culinaire reis ook kunt maken (eventueel in combinatie met de bezienswaardigheden langs mijn route door Slovenië).

• Download hier gratis mijn top 10 favoriete plekken in Slovenië
• Kijk voor je boekt op deze voordeelpagina met aanbiedingen, kortingen en gratis extra’s
• Hier vind je tips over wat je kunt doen in Slovenië
• Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Slovenië
• Lees hier over de mogelijke routes naar Slovenië
• Hier verzamel ik mooie reizen naar Slovenië van verschillende reisorganisaties

Eet smakelijk – Dober tek!

1. Verwennerij in Ljubljana: Atelje

Het begon al goed. Ik kwam in de namiddag aan in Slovenië en kon na het inchecken bij Grand Hotel Union meteen aanschuiven bij restaurant Atelje vlak om de hoek. Wat een geluk, want er zijn zelfs mensen die speciaal voor kok Jorg Zupan naar Slovenië komen. Dit zette hij me voor:

• een hoorntje met pompoen & bieslook en toastjes met tartaar als amuse
• zuurdesembrood met aardappel en maanzaad, vergezeld door boter met bier
• bloemkool en aardpeer met uien en zonnebloem als voorgerecht
• vis uit de Adriatische zee, butternut-pompoen, kervel en hazelnoot als hoofdgerecht
• appelterrine met kaneelijs,maanzaad en salty caramel als dessert

Dat alles werd vergezeld door Zelen-wijn uit Vipava en oranje wijn van Kabaj uit Brda, waar ik mijn reis zou eindigen.  En het zag er allemaal prachtig uit.

2. Smrekarjeva Domačija

De volgende ochtend zou je een bezoek kunnen brengen aan de Križna-grotten. Voordat je doorgaat naar de grotten van Škocjan, de grotten van Postojna of het Park van de Militaire Geschiedenis kun je dan lunchen bij Smrekarjeva domačija. Dit is een gerenoveerde authentieke boerderij waar je ook kunt overnachten in een van de 5 hotelkamers of een appartement. Een mooie plek, want je zit hier zo’n 40 minuten van Ljubljana en 30 minuten van de Sloveense kust. Bovendien had deze accommodatie op het moment dat ik er lunchte een beoordeling van 9,6 op Booking.com.

Ook leuk: food & wine tour in Ljubljana

Eten en drinken doe je hier biologisch: geen cola dus, maar appelsap of perziksap. Alles wordt zelf gemaakt of afgenomen van een andere biologische boer – zo dichtbij mogelijk en zoveel mogelijk seizoensproducten. Het vee mag het hele jaar door naar buiten en er is een eigen molen om het zelf verbouwde graan te malen. Op de menukaart van het restaurant staan traditionele gerechten met een originele twist. Ik at bijvoorbeeld:

• Ezelgoulash met witte polenta
• Spelt met paddenstoelen
• Ravioli met zelfgemaakte worst en paddenstoelensaus
• Kalfsvlees, kipmedaillons, traditioneel gebakken aardappel met ui en een groentenpasteitje
• Štruklji

3. Domačija Linč in Rodik

Ben je uitgekeken in de grotten en heb je alweer trek gekregen, dan is domačija Linč een fijne plek om te gaan dineren. Ze hebben er heerlijke zelfgemaakte sappen van appel of druif met speciale kruiden erdoor. Die sappen, maar ook bijvoorbeeld honing en kaas, kun je ook kopen om mee naar huis te nemen. Ik dronk een glaasje mousserende rosé en at:

• brood met zout uit de zoutpannen aan de Sloveense kust
• kippensoep met broodnoedels
• hertengoulash met aardappelnoedels
• varkensvlees met aardappeltjes en witlof
• panna cotta

4. Wijn proeven Vinakoper

Je kunt bij domačija Linč blijven overnachten, maar als je vroeg dineert, lukt het je misschien ook nog om bij Vinakoper een rondleiding door de wijnkelders en een wijnproeverij bij te wonen. Dit is de grootste wijnkelder van Sloveens Istrië met het grootste houten wijnvat van Slovenië. In totaal wordt hier zo’n 3 miljoen liter wijn per jaar geproduceerd, waarvan Refošk en Malvazia enkele van de belangrijkste zijn.

5. Karstontbijt Gostilna Skok

Kun je de volgende ochtend wel een stevig ontbijt gebruiken, dan ben je aan het goede adres bij Gostilna Skok (waar je ook kunt overnachten). Omdat dit deel van Slovenië zo dicht bij Italië ligt, ben je sowieso verzekerd van goede koffie. Maar Skok serveert ook kruidenthee met fruit (zoals citroen), bloemen en honing.

Op je ontbijtbordje kun je hier het volgende aantreffen:

• pršut: ham (de naam is afgeleid van prosciutto) uit de Karstregio die een maand is ingelegd in zeezout, knoflook en kruiden en daarna minstens een jaar wordt gedroogd aan de koude, harde bora (noordenwind)
• salami
• kaas
• heel bijzonder bij het ontbijt: reepjes geroosterd brood in een glaasje met Kraški Teran (de typische ‘zwarte wijn’ uit de Karst)

6. Lunchen in kasteelcafé Stanjel

Het oude vestingstadje Štanjel is zeker een tussenstop waard. En als je klaar bent met wandelen door de steegjes, kun je meteen een lichte lunch gebruiken in het café dat in het kasteel is gevestigd. Ook hier goede pršut, salami en kaas. En lekkere wijn natuurlijk.

7. Diner en ontbijt in Hotel St Daniel

Blijf vooral nog even plakken in deze omgeving (ga bijvoorbeeld een middagje fietsen), want voor het diner en het ontbijt raad ik je zeker Hotel St Daniel aan. Dit hotel wordt namelijk gerund door twee voedingsdeskundigen. Als je er een hele week komt, analyseren ze welke voeding goed en slecht voor jouw gestel is èn leren ze je gerechten klaarmaken die hierbij passen. Glutenvrij, lactosevrij of ‘anders’ eten is hier geen enkel probleem. En lekker dat het is! Ik at:

• Speltbrood met spinazie en zongedroogde tomaat
• Pršut en kaas met jeneverbessen
• Soep met pompoen, sesamzaad, wilde rijst en zout uit de zoutpannen vermengd met kruiden
• Speltpasta met preisaus en kaas
• Salade van bietjes en koolraap met pompoenolie
• Een dessert van vijgen en pruimen

Ik dronk er oranje wijn en Teran bij. De volgende ochtend stond er een geweldig en gezond ontbijtje voor me klaar

Op naar Goriška Brda

De rest van de fijne eet- en drinkadresjes bevindt zich allemaal in de regio Goriška Brda. Het terrassenlandschap van dit ‘Toscane van Slovenië’ is een geweldige plek om Sloveense wijnen te proeven, want slechts 5% van de wijn uit deze kleine wijnstreek wordt uitgevoerd. Je moet er dus eigenlijk echt naartoe. Maar er valt meer te proeven dan wijn, zoals honing en olijfolie.

8. Imker Robert Skubin in Dobrovo

Het schijnt zelfs dat de beste honing van Europa uit Slovenië komt. Het land heeft een lange imkertraditie, die je terugziet in een van de meest voorkomende souvenirs uit Slovenië: beschilderde bijenkastpanelen. Ik bezocht imker Robert Skubin, die 140 bijenkasten heeft. Toen ik er was (in november) hielden ze een winterslaap, maar in de zomer vliegen hier wel 60.000 bijen rond.

Bij Robert proefde ik:

• kastanjehoning
• lindehoning
• dennehoning
• acaciahoning
• apicomplex (een mix van verschillende soorten honing)
• een schuimige, opgeklopte honing
• thee met honing
• medica (honingwijn)

Maar Robert gaat verder dan alleen het maken van lekkere honingproducten. Hij houdt zich bezig met apitherapie: genezing door middel van bijenproducten. Hij heeft een speciale bijensauna waarin je boven de bijenkasten ligt. Het gezoem kalmeert je zenuwstelsel en de lucht die je inademt is door de bijenkorven gegaan en heeft daardoor een weldadige werking. Er zijn zelfs mensen die zich door Robert laten helpen om gestoken te worden door bijen. Volgens Robert weten de bijen precies waar ze moeten steken en kan het bijengif de gevolgen van aandoeningen zoals Parkinson, MS en spierdystrofie tegengaan.

9. Lunchen bij Kabaj

Verder kun je de ochtend vullen met wat wandelen, fietsen of rondrijden met de auto door het golvende landschap.

Voor de lunch kan ik je Kabaj aanraden. Dit restaurant heeft ook kamers om te overnachten en organiseert wijnproeverijen. Hier kun je onder andere de bekende wijn uit amforen proeven. Op de menukaart staan lokale gerechten van lokale ingrediënten en natuurlijk worden er de perfecte wijnen bij geschonken. Ik at er:

• De klassieke Sloveense soep jota met in plaats van zuurkool onder druivenvelletjes gezuurde koolraap. Verder bevat deze soep aardappelen, fajolibonen en vlees. Ik kreeg er een (2 dagen) jonge oranje wijn: Kabaj Sivi Pinot uit Brda.
• Een souffé met venkelcrème en geitenkaas met als wijn een Tokaj die tegenwoordig die naam niet meer mag dragen omdat alleen Hongaarse wijnen zo mogen heten. Daarom heet hij nu Kabaj Ravan.
• Gerst, worstjes en witlof met als wijn een Kabaj Rebula.
• Kalfsvlees met een Kabaj Cuvée Morel.
• Crème brûlée met een crèmelaag erop en een espresso.

10. Olijfolie proeven bij Oljčni Bar in Šmartno

Het valt dus niet mee om bij Kabaj Morel wat plek over te laten voor een proeverij van olijfolie in Šmartno. Toch is dat wel echt de moeite waard. In deze olijfoliebar kun je olijfolie proeven van vier verschillende producenten in de regio Brda. Van een mevrouw die wel een beetje aan een strenge, maar verder vriendelijke schooljuf deed denken, kreeg ik les in het olijfolie proeven. Ze wist waar ze het over had, want ze jureert ook bij verkiezingen van de beste olijfoliën. Een paar leerpunten voor mij:

• Kleur zegt niets over de kwaliteit.
• Olijfolie proeven met brood is geen proeven, maar snacken. Proeven doe je door een slokje in je mond te nemen/ Het brood, de stukjes appel en kaas en de glaasjes water zijn voor tussen de verschillende oliën door om te neutraliseren.
• Om te proeven moet je eerst de olie opwarmen door het bekertje te draaien met één hand eronder en één hand erboven.
• Dan een slokje nemen en de olie verspreiden over de tong.
• Dan inademen tussen je tanden door om het aroma te vermengen met lucht.
• Dan doorslikken en uitademen door je neus.
• Als je dit doet, proef je dingen in de olijfolie die ik in ieder geval nog nooit had geproefd, van versgemaaid gras en groene appel tot flink pittige smaken.

Ik proefde meer dan ik voor mogelijk had gehouden en vond deze proeverij dan ook erg leuk. Helemaal toen die werd afgesloten met een stukje van de beroemde chocolade-walnotentaart van deze schooljuffrouw, met een scheutje olijfolie met sinaasappel eroverheen.

11. Wijn proeven bij Edi Simcic

Het leuke aan Slovenië is dat het land klein genoeg is om, als je ergens een lekkere wijn proeft, de volgende dag naar de wijnproducent toe te rijden om wat flesjes te kopen en misschien nog wat meer te proeven. Je komt dan vaak terecht bij kleine wijnproducenten zoals Edi Simčič, waar geen busladingen mensen op af komen (zoals bij Vinakoper wel het geval is) maar waar je gewoon aan de keukentafel zit. Wijnproeven is zo meteen een leuke manier om in contact te komen met locals. En je komt misschien wel op het spoor van nog meer lekkere wijnen. De verhoudingen tussen de wijnproducenten in Brda zijn over het algemeen namelijk erg vriendelijk. De verschillende wijnproducenten kennen elkaar nog van school en sturen mensen naar elkaar door. Voor concurrentie hoeven ze niet bang te zijn: ze kunnen de vraag niet eens aan en raken al hun wijn toch wel kwijtraken. Die kleinschaligheid en het gebrek aan pusherige verkooptechnieken zorgen voor een heel gemoedelijke ervaring. Je zou bijna vergeten dat de wijnen ook nog eens prima smaken.

12. Diner in hotel San Martin

Moe geworden van al dat proeven? Blijf dan een nachtje slapen in Hotel San Martin. Mijn diner hier bestond uit:

• Roomkaas op pompoencrème met een mousserende Rebula
• Runderwangen met gerstrisotto
• Fazant met rodekoolrolletjes
• Mousse van kakifruit met melkchocolade, hazelnootcrumble en crème van witte chocolade

Maar het mooiste aan dit hotel is toch wel het uitzicht,dat ik pas bij het ontbijt te zien kreeg.

Heb je trek gekregen van de foto’s? Je hebt nu alle adresjes om het zelf te gaan proeven. Check wel even van tevoren de openingstijden en of je moet reserveren.

Had je deze video van mijn rondreis door Slovenië al gezien?

Ik werd uitgenodigd om Slovenië te bezoeken voor Stralend Slovenië.

Deze website kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.