De mist die me in de weg zat in Štanjel speelde me de rest van de dag ook nog parten in de Sloveense wijnregio Goriška Brda. Het uitzicht over de wijngaarden werd daardoor wat beperkt. Maar het was wel duidelijk dat deze streek, waarin ook het plaatsje Šmartno ligt, een plaatje is. Brda wordt niet voor niets het Toscane van Slovenië genoemd.
- Download hier gratis mijn top 10 favoriete plekken in Slovenië
- Kijk voor je boekt op deze voordeelpagina met aanbiedingen, kortingen en gratis extra’s
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Slovenië
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Slovenië
- Lees hier over de mogelijke routes naar Slovenië
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Slovenië van verschillende reisorganisaties
Wijn uit de golvende heuvels
Goriška Brda ligt ideaal om de lekkerste wijnen te maken: op een gematigde plek tussen aan de ene kant de koele lucht vanuit de Alpen en aan de andere kant de warmte van de Adriatische zee. Daarnaast is de grond heel gunstig: regelmatig zie je er stenen langs de weg liggen, die aangeven dat de wijngaard zich bevindt op opoka, een ideale grond die de wijn een speciale minerale samenstelling geeft. De wortels van de wijnranken gaan hier heel diep en daardoor hoeven de wijnproducenten ze zelfs in de zomer nooit water te geven.
Klimaat en grond zitten dus mee, maar we mogen het belang van een eeuwenoude wijntraditie niet vergeten. De Romeinen wisten al dat je op deze golvende heuvels prima wijnen kon maken en het wijn maken zit de mensen hier in het bloed. Bovendien zijn de Slovenen enorm trouw aan hun land. Veel wijnproducenten zijn dus echt al generaties lang op dezelfde plek hun wijnen aan het perfectioneren. Die trouw is zelfs zo groot, dat het lastig is om je wijngaard uit te breiden: er komt simpelweg geen grond vrij. Het voordeel hiervan is wel dat de Sloveense wijnen uit Goriška Brda ook echt Sloveens blijven.
Je kunt in Goriška Brda dan ook op heel veel plekken wijn proeven, waarbij je de kenmerkende Rebula niet mag missen. Klet Brda is zelfs de grootste wijnkelder van Slovenië, maar je kunt ook terecht in monumentale gebouwen zoals Vila Vipolže, kasteel Gredič en kasteel Dobrovo. In kasteel Dobrovo (in het plaatsje Dobrovo) is trouwens behalve een wijnkelder ook de plaatselijke VVV gevestigd, waar je onder andere wandel- en fietskaarten vindt. Waar ik de Sloveense wijnen proefde, kun je lezen in mijn blogpost over eten en drinken in Slovenië.
Sloveense wijnen proeven kan ook in Ljubljana
Uitkijktoren Gonjače
Maar er is meer te beleven in Brda dan wijnproeven alleen. Ik begon mijn bezoek aan Brda bij de uitkijktoren in Gonjače. Op zonnige dagen kun je vanaf de toren de Alpen èn de zee zien. De uitkijktoren lijkt enorm populair te zijn onder de Slovenen zelf, want toen ik er was, kwamen er ondanks de mist steeds nieuwe busjes Slovenen aanrijden. Er was er zelfs eentje bij die een accordeon had meegenomen en om de beklimming te begeleiden. De muziek deed me aan Oostenrijk denken en het was een gezellige boel daar bij de toren in de mist.
Struinen door Šmartno
Vlakbij ligt Šmartno, een plaatsje dat je laat denken dat je in Italië bent. Het ligt boven op een heuvel en je kunt het vanuit de hele regio zien liggen. Dit ommuurde middeleeuwse stadje is ideaal om zomaar wat in rond te lopen.
De twee pleinen, de smalle steegjes, de vijf oude torens en de St. Maartenskerk (Šmartno = St. Martin/Maarten) vormen samen een pittoresk geheel.
In de oude middeleeuwse huizen zijn nu cafés, restaurants, winkeltjes en accommodaties gevestigd, zoals restaurant en B&B Hiša Marica, Nona Luisa (een winkel met natuurlijke cosmetica van onder andere olijfolie, lavendel en vijgen), Hiša Kulture met olijfoliebar Pr’Naad (waarover je ook leest in mijn blogpost over eten en drinken in Slovenië) en Briška hiša, met een etnografisch museum en keramiekexpositie. Het zal je niet verbazen dat je in Šmartno ook wijn kunt proeven.
Wandelen en fietsen in Brda
Behalve voor wijnliefhebbers is deze regio ook een mooie bestemming als je van wandelen en/of fietsen houdt. Er zijn acht rondwandelingen uitgezet die 5 tot 25 kilometer lang zijn en genoemd zijn naar verschillende soorten kersenbomen. Behalve om de lekkere wijn staat Brda namelijk ook bekend om de heerlijke kersen, kakivruchten, abrikozen, peren, perziken, kastanjes en vijgen. Er zijn ook fietsroutes genoemd naar kastanjes, perziken, kersen, kakifruit, vijgen, abrikozen, pruimen, kersen, peren en olijven.
Wil je het wandelen echt serieus aanpakken, dan is de Alpe-Adria-Trail een aanrader. Deze wandelroute loopt van de Grossglockner in Oostenrijk naar Muggia bij Triëst aan de Adriatische zee komt langs Šmartno, Dobrovo en de uitkijktoren.
Wanneer ga jij naar Brda in Slovenië?
Zelf lijkt het me geweldig om in het voorjaar te gaan wandelen in Slovenië. In april bijvoorbeeld, als de kersenbomen in bloei staan. Maar er vinden in Brda ook verschillende festivals plaats waarop je je reismoment zou kunnen afstemmen. St Maarten is bijvoorbeeld een belangrijke feestdag in het naar deze heilige genoemde Šmartno. In juni vindt het kersenfestival plaats met drie festivalweekends: één weekend openen zo’n twintig wijnkelders hun deuren voor bezoekers, een ander weekend vindt er een fietsmarathon plaats en het derde weekend staat in het teken van trouwen. Andere festivals, waaronder Brda & Wine, vind je hier.
Je ziet Brda ook voorbijkomen in deze korte video van mijn bezoek aan Slovenië.
Ik werd uitgenodigd om Slovenië te bezoeken voor Stralend Slovenië.
Deze website kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.